top of page

De freinettechnieken

Technieken voor vrije expressie

De traditionele freinettechnieken:

​

  • Vrij tekenen

  • Praatronde

  • Vrije tekst

  • Vorming muziek en geluid

  • Lichaamsexpressie

  • Drama-expressie

  • Handwerk en techniek

  • Audiovisuele creatie

  • Wiskunde en informatica

​

De actuele freinettechnieken:

​

​

freinettechnieken
beeld

De beeldende creatie

 

Tijdens de vrije werktijd en de atelierwerktijd worden kinderen uitgenodigd tot het maken van beeldend werk waarin ze hun eigen kijk op zichzelf en de wereld kunnen weergeven. 

 

Het maken van beeldend werk, als persoonlijk middel voor expressie, behoort tot de schoolcultuur van een freinetschool. De kinderen krijgen van in de kleuterklas de gelegenheid om beeldende materialen te exploreren en ermee te experimenteren. In ateliers leren ze technieken die ze kunnen gebruiken om hun hersenspinsels en gevoelens uit te drukken.

 

Mogelijke beeldende creaties:

 

  • tekeningen

  • schilderijen

  • collages

  • druktechnieken: zie ook Mooi Werk

  • boetseerwerk: boetseerpasta, natuurklei, sneeuw, … 

  • beeldhouwwerk: cellenbeton, hout, …

  • assemblages (knutselwerkjes): maquette, mobile, …

​

We willen de kinderen sterk en zelfbewust maken. We vermijden elke vorm van competitie. Daarom laten we kinderen nooit identieke creaties maken, dat leidt tot onderling vergelijken en competitiedrang.

​

Het vrij beeldend werk kan volkomen op zichzelf staan, een illustratie zijn van een mondelinge of schriftelijke vrije tekst of een onderzoek of klasproject.

 

Het maken van kwaliteitsvol beeldend werk wordt aangeleerd:

  • via coaching terwijl kinderen, vanuit eigen expressiebehoefte aan een beeldende creatie bezig zijn

  • in ateliers waarin ze kennismaken met nieuwe technieken

  • door van elkaar te leren tijdens de leerkringen

 
Kinderen sterk maken in beeldend werk via coaching

 

Als kinderen in de vrije werktijd of in de open ruimte tijdens de ateliers een beeldende creatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

Een leerlijn, gekoppeld aan GO!-leerplandoelen vind je in de expressietechniekklapper. Dit stappenplan geeft een beeld over de evolutie en geeft aan op welke momenten de leerkracht kan coachen.

 

 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Kinderen sterk maken in beeldend werk in ateliers

 

De technieken die kinderen kunnen gebruiken om een beeldende creatie te maken worden aangeleerd tijdens ateliers. Je kan ateliers organiseren op klasniveau of ook klasoverstijgend. Om overzicht te houden op alle technieken waarvan kinderen gebruik kunnen maken worden die aangeboden in expressiedozen waarin alle materialen en stappenplannen zitten om een specifieke techniek uit te voeren. Tijdens de klasoverstijgende ateliers is er een leerkracht die de rol van coach op zich neemt helpt hen om er een succeservaring van te maken.

​

Dit zijn voorbeelden van expressiedozen:

  • schilderen met aquarelverf (gebruiksaanwijzing, aquarelverf, penselen, waterpotje, geschikt papier, een vodje, voorbeelden, een lijstje van wie de doos al gebruikte (en dus ervaring heeft) en een inventaris van wat er in de doos hoort te zitten).

  • schilderen als Picasso (gebruiksaanwijzing, afbeeldingen van schilderijen van Picasso, voorbeelden, een mal met geometrische figuren, een lijstje van wie de doos al gebruikte (en dus ervaring heeft) en een inventaris van wat er in de doos hoort te zitten).

  • een collage maken (gebruiksaanwijzing, een schaar, lijm, magazines,  voorbeelden, een lijstje van wie de doos al gebruikte (en dus ervaring heeft) en een inventaris van wat er in de doos hoort te zitten).

  • boetseren (gebruiksaanwijzing, een onderlegger, darwipasta, een hermetisch afsluitbare doos, boetseermessen, voorbeelden, een lijstje van wie de doos al gebruikte (en dus ervaring heeft) en een inventaris van wat er in de doos hoort te zitten).

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

 
 
Kinderen sterker maken in beeldend werk tijdens de leerkring

 

​Beeldende creaties die klaar zijn worden tentoongesteld in de galerij en nadien gepresenteerd in de kring. 

 

De galerij is de tentoonstellingsplek van de klas. Ze bevindt zich binnen de klasmuren. Wat daar tentoongesteld wordt is soms nog niet helemaal klaar om ook aan de buitenwereld getoond en gecommuniceerd te worden. In de galerij is er plaats om werken op te hangen en ook om driedimensionale creaties tentoon te stellen. Kinderen en de leraar kunnen de werkstukken vooraleer ze in de leerkring voorgesteld worden bekijken. De oudere kinderen kunnen er door middel van post-it-notes appreciaties, commentaar en vragen bij hangen.

 

De beeldende creaties worden in de kring voorgesteld. Met de kinderen gaan we op zoek naar leerontdekkingen, sterke beeldelementen in het werk (zie ook leerplan Muzische Vorming) waarvan we van elkaar kunnen leren. Kringwijzers kunnen de leerkracht daarbij helpen. De leerontdekkingen worden vastgelegd op flappen. 

 

Als het beeldend werk in de kring besproken is kan het in het klasjournaal of op de klasblog verschijnen en tentoongesteld worden op een plek waar iedereen de beeldende creatie kan bekijken.

Hulpmaterialen bij beeldende creaties:

De expressietechniekklapper DE BEELDENDE CREATIE kan je gebruiken tijdens de vrije werktijd om kinderen te coachen:

De kringwijzer 'Praten over beeldend werk in de kring' geeft je leerplangericht inspiratie tijdens de leerkring. Je houdt die bij de hand om samen met de kinderen leerontdekkingen te doen:

vertelling

De vertelling in de praatronde

​

De praatronde in de kring is het hart van de klas. Enkele keren per dag ontmoeten we er elkaar: bij het begin van de dag om nieuwtjes uit te wisselen (Wat nieuws?) en om de dagplanning te bekijken, later in de leerkring om samen te leren van werkstukken en onderzoeken. Op het einde van de dag kijken we terug op de dag en het verloop van de dag vast te leggen in het klasjournaal. 

​

Vanaf jonge leeftijd krijgen de kinderen de gelegenheid om zich vrij uit te drukken met mondelinge taal. Ze vertellen over eigen belevingen en hoe ze die zelf ervaren. De ‘vertelling in de praatronde’ beschouwen we als een mondelinge vrije tekst. 

 

Nadien wordt er met de groep verder dieper ingegaan op de vertelling. Kinderen leren er elkaar te bevragen en ervaringen uit te wisselen. 

​

Naarmate de kinderen hierin groeien krijgt de praatronde nieuwe functies. Bij het begin van de dag is er de 'Wat Nieuws'-ronde. We beperken de verhalen tot wat echt nieuws is.

​

De leerkring is het uitwisselmoment bij uitstek. De kinderen presenteren er hun eigen werkstukken: beeldend werk, vertellingen, teksten, muziekcreaties, bewegingscreaties, dramacreaties, multimediale creaties, technische werkstukjes, wiscreaties en eigen onderzoekjes. Tijdens die presentatierondes zoeken we samen met de groep naar elementen in die werkstukjes die we ‘knap’ vinden.

​

Ook het resultaat van onderzoekjes die de kinderen tijdens de duowerktijd deden wordt in de kring voorgesteld. Wat we ervan leren, de leerontdekkingen, worden vastgelegd op flappen. In die leerkring ontstaan ook nieuwe leervragen die leiden tot nieuwe onderzoekjes.

 

​In de klas is een kringplek. De kringplek is zo opgesteld dat iedereen iedereen kan zien. In het midden van de kring staat een laag tafeltje. In de onmiddellijke omgeving van de kring bevinden zich de tijdskaders (weekplan, kalenders, tijdsband, ...) en de ruimtekaders (plattegronden, kaarten, globe, ...). Er is een schrijfbord (voor de agenda) en een flip-over met stiften om notities te maken. Vanuit de kring kunnen we gebruik maken van de mogelijkheid om beelden en teksten te projecteren. Wie en wat aan bod kwam tijdens de 'Wat nieuws'-ronde of de leerkring wordt geregistreerd in het klasjournaal.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

​

 

Het kwaliteitsvol communiceren wordt aangeleerd:

  • via coaching terwijl kinderen, vanuit eigen expressiebehoefte een vertelling voor de praatronde voorbereiden

  • door van elkaar te leren tijdens de leerkringen

 

Kinderen sterk maken in vertellen via coaching

​

Als kinderen in de vrije werktijd een vertelling voor de praatronde willen voorbereiden, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. Een leerlijn, gekoppeld aan GO!-leerplandoelen vind je in de expressietechniekklapper. Dit stappenplan geeft een beeld over de evolutie en geeft aan op welke momenten de leerkracht kan coachen.

 
Kinderen sterker maken in communiceren tijdens de leerkring

​

We willen dat kinderen steeds vaardiger worden in het zich uitdrukken. Elke dag zijn er heel veel kansen om te spreken. Tijdens de kringen proberen we bovendien gelijke deelname en simultane actie te krijgen door kinderen samen te laten denken en overleggen. In de leerkring oefenen kinderen hun presentatievaardigheden.

 

Tijdens de kringgesprekken in de klasraad botsen we vaak op vragen en verwondering. Elke vraag waarop we geen antwoord hebben, alles wat onze belangstelling trekt wordt nadien verder onderzocht. De uitkomsten van die onderzoeken worden opnieuw gepresenteerd in de leerkring en de leerontdekkingen die eruit ontstaan worden vastgelegd in het klaspatrimonium. 

 

Aan de hand van vastgelegde criteria kan de leraar de kwaliteit van de mondelinge taalvaardigheid beoordelen. Je kan hiervoor een lijst met focusdoelen voor kringmomenten gebruiken. Je kiest elke week een focusdoel dat je die week expliciet zal introduceren en inoefenen met de kinderen. Zet het weeknummer bij het doel en noteer het doel in je weekagenda. Op het einde van de week evalueer je het doel. 

vrije tekst

De vrije tekst

.

Tijdens de vrije werktijd worden kinderen uitgenodigd voor het schrijven van teksten waarin ze hun eigen kijk op zichzelf en de wereld kunnen weergeven.

​

Het schrijven van teksten, als persoonlijk middel voor expressie, behoort tot de schoolcultuur van een Freinetschool. De kinderen leren van jongs af aan hoe dat werkt. De ‘vertelling in de praatronde', vaak gekoppeld aan een 'vrije tekening' vormt de aanloop naar de vrije tekst. Gaandeweg leren kinderen verschillende tekstgenres gepast te gebruiken om hun hersenspinsels en gevoelens uit te drukken.

​

We vinden het belangrijk dat kinderen in hun teksten schrijven vanuit hun persoonlijke kijk op de wereld om zich heen en op zichzelf. Daarom stimuleren we kinderen niet om pure fictie te schrijven. Dat leidt heel vaak tot teksten die een afspiegeling zijn van al de onzin die ze binnenkrijgen van computer, film en televisie. We proberen hen toe te leiden naar teksten waarin zij hun eigen gevoelens (en later meningen) neerschrijven n.a.v. een beleving, een ervaring, een feit uit de actualiteit, een droom, ... Een fijngevoelige coaching door de leerkracht is hierbij van het grootste belang. 

 

Bij de vrije tekst staat de inhoud centraal, niet de vormelijke aspecten. Net zoals bij de andere expressietechnieken leren we kinderen hoe ze steeds beter (en foutlozer) kunnen schrijven, maar de kern is dat ze leren hun boodschap schriftelijk te verwoorden. We beschouwen het kind als de auteur van het verhaal. Als de auteur het verhaal bedacht heeft en misschien vrij hulpeloos en nog niet foutloos toevertrouwd heeft aan het papier, dan is er de groep en de leerkracht om de auteur nadien te helpen om de tekst te toiletteren en aan te passen aan alle spellingsconventies. De groep en de leerkracht nemen de rol op van eindredactie en helpen de auteur om de boodschap mooi en foutloos in een definitieve versie te herschrijven, net zoals een professionele auteur ook geholpen wordt door een redactieteam. En toch blijven we het kind als auteur van het werk beschouwen en gaat alle lof vooral naar hem of haar.

 

De vrije tekst is een expressiemiddel en dus bedoeld om door anderen gelezen te worden. Dit maakt de vrije tekst functioneel. Het doelpubliek voor hun tekst zijn hun klasgenoten, alle mensen op school en, als het even kan, de hele wereld. Dat betekent dat teksten verspreid worden, ze worden opgehangen in de gangen van de school, verzameld in een klas- of schoolkrant en gepubliceerd op de klasblog of op de website van de school. 

 

Het maken van kwaliteitsvolle vrije teksten wordt aangeleerd:

  • via coaching terwijl kinderen, vanuit eigen expressiebehoefte aan een vrije tekst bezig zijn

  • in taallessen

  • door van elkaar te leren tijdens de leerkringen

 

​

Kinderen sterk maken in vrije teksten via coaching

​

Als kinderen in de vrije werktijd een vrije tekst willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. Een leerlijn, gekoppeld aan GO!-leerplandoelen vind je in de expressietechniekklapper. Dit stappenplan geeft een beeld over de evolutie en geeft aan op welke momenten de leerkracht kan coachen.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

Kinderen sterk maken in vrije teksten via taallessen

 

Wat kinderen leren in de lessen Nederlands (en Frans) zien we aan de kwaliteit van hun vrije teksten. De leerkracht kan de vrije teksten gebruiken als volginstrument. Door de teksten te analyseren kan bepaald worden wat de leerbehoeften van de kinderen is. Dat kan gaan over spelling, structuur, woordenschat, stijl, … Al we iets geleerd hebben in de les Nederlands, dan moet het effect daarvan zichtbaar zijn in de kwaliteit van de vrije teksten. We leren ook steeds zelfredzamer te worden om goed te spellen, een mooie lay-out te maken en ICT te gebruiken bij het schrijven van vrije teksten.

 

​

Kinderen sterker maken in schriftelijk communiceren tijdens de leerkring

 

De teksten die de kinderen schrijven kunnen we aanwenden om nieuwe dingen bij te leren over hoe taal werkt en hoe je taal kan gebruiken. Door teksten van anderen te lezen (van klasgenoten, correspondenten of professionele auteur) komen we op ideeën voor eigen teksten. Samen met de groep doen we leerontdekkingen over hoe taal werkt. Die leerontdekkingen leggen we vast op flappen.

 

​

De vrije tekst in de kleuterklas

 

Kleuters ‘schrijven’ ook vrije teksten. Dat doen ze door een verhaal aan de leraar te vertellen. Die schrijft het verhaal in korte zinnen op. Zo leren kleuters hoe geschreven taal werkt.

 

Kleuters en de kinderen van de eerste graad die nog niet zelf kunnen schrijven kunnen hun boodschap ook tekenen.

 

We beschouwen de getekende tekst als een woordeloze vrije tekst: de vrije tekening vertelt een verhaal, draagt een boodschap in zich. De vrije tekening kan 'gelezen' worden door anderen. Stapje voor stapje leren jonge kinderen hoe aan die vrije tekening woorden en zinnen kunnen toegevoegd worden. Bij de vrije tekening kan de leerkracht een zin met echte woorden schrijven. 

​

De vrije tekening kan ook ingezet worden als hulpmiddel voor de vertelling tijdens de praatronde. Het kind heeft vooraf het verhaal dat hij of zij zal vertellen opgetekend op papier. De tekening wordt dan gebruikt als geheugensteuntje.

​

 

De vrije tekst in de eerste graad

​

Vanuit de gevoelsronde of de ‘Wat nieuws’-ronde bij het begin van de dag kan je kinderen die niet zelf tot schrijven komen stimuleren om een een vrije tekst te maken. Je kan dat faciliteren door hen een aangepast thema-schrijfblad te geven.

 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​In de eerste graad maken de kinderen de overstap van de getekende vrije tekst naar een vrije tekst met woorden en zinnen.

Dit kan een opbouw zijn:

Een tekening maken en daar samen met de leerkracht 1 zin bij schrijven.

Een tekening maken, er samen met de leerkracht een zin bij schrijven en elementen op de tekening benoemen met een bijgeschreven woord.

Met de reeds aangeleerde woorden zelf een zin bouwen en daar een tekening bij maken. De aangeleerde woorden zitten in een woordendoos of hangen op de woordenmuur. 

Een zin schrijven met zelf geconstrueerde woorden en daar een tekening bij maken.

Zelf enkele zinnen schrijven en daar een tekening bij maken.

​​

​Vrije teksten in de eerste graad worden niet verbeterd. Kinderen werken op dit moment aan de foneem-grafeemkoppeling. Als ze er in slagen om alles wat ze willen schrijven fonetisch op papier te krijgen is dat een puike prestatie. We laten de vrije teksten van de kinderen in hun originele staat, zonder er opmerkingen bij te schrijven (ook geen positieve opmerkingen) en zonder spellingsfouten aan te duiden. Vrije teksten worden pas 'verbeterd' vanaf het moment dat kinderen eerst een ontwerpversie (een kladversie) schrijven en nadien een definitieve foutloze versie. Dit is voor de meeste kinderen in de eerste graad nog niet van toepassing. Voor kinderen die daar wel aan toe zijn kan het wel.

​

​

De vrije tekst in de tweede graad

​​​

In de tweede graad evolueren we van het schrijven van enkele zinnen naar een gestructureerde tekst. In deze fase proberen we kinderen te stimuleren om zo persoonlijk mogelijk te schrijven en niet te vervallen in nietszeggende fantasieverhalen. Kinderen moeten daarbij gecoacht worden en hun inspiratie halen uit goede voorbeelden. De regel is dat ze bij elke tekst ook schrijven hoe zij zich bij het verhaal in de tekst voelen. 

 

De kinderen schrijven eerst een ontwerpversie (kladversie) die samen verbeterd wordt, nadien maken ze een verzorgde, foutloze definitieve versie van de tekst en wordt de tekst geïllustreerd met een aangeleerde techniek. De tekst kan ook gedrukt worden (Mooi Werk), in het klasjournaal of op de klasblog verschijnen en tentoongesteld worden op een plek waar iedereen de tekst kan lezen.

 

In de loop van de tweede graad leren kinderen verschillende tekstsoorten kennen en hun tekst aangepast structureren. 

​​

Enkel de ontwerpversie (kladversie) van een vrije tekst wordt ‘verbeterd’. Dat doen kinderen voor een stuk zelf met een spellingscontrolekaart voor de spellingsregels die al aangeleerd werden. De leerkracht corrigeert zelf alles wat nog niet geleerd werd. We schrijven ook geen appreciaties op hun vrije tekst, we laten de tekst voor zichzelf spreken.

​

 

De vrije tekst in de derde graad

​​​​

In de derde graad leren kinderen nog meer tekstsoorten kennen en schrijven ze in alinea’s. We de kinderen stimuleren om zo persoonlijk mogelijk te schrijven en niet te vervallen in nietszeggende fantasieverhalen. Kinderen moeten daarbij gecoacht worden en hun inspiratie halen uit goede voorbeelden. De regel is dat ze bij elke tekst ook schrijven hoe zij zich bij het verhaal in de tekst voelen. 

​​​​

De kinderen schrijven eerst een ontwerpversie (kladversie) die samen verbeterd wordt, nadien maken ze een verzorgde, foutloze definitieve versie van de tekst en wordt de tekst geïllustreerd met een aangeleerde techniek (Mooi werk).

 

Enkel de ontwerpversie (kladversie) van een vrije tekst wordt ‘verbeterd’. Dat doen kinderen voor een stuk zelf met een spellingscontrolekaart voor de spellingsregels die al aangeleerd werden. De leerkracht corrigeert zelf alles wat nog niet geleerd werd. 

 

We schrijven ook geen appreciaties op hun vrije tekst, we laten de tekst voor zichzelf spreken.

Het is handig om afspraken te maken over de lengte van een tekst. Met een twintigtal zinnen wordt het verbeteren en verder afwerken van een tekst geen saaie rotklus. Hoe meer herschrijf- en verbeterwerk er aan een ontwerpversie is, hoe minder kinderen geneigd zullen zijn om spontane teksten te schrijven.

​​

​

Het illustreren van vrije teksten

​

Vanaf het moment dat kinderen teksten schrijven en dus niet vooraf tekenen, wordt de definitieve versie van de tekst geïllustreerd.

​

De illustratie kan met verschillende technieken uitgevoerd worden. De kinderen maken een keuze uit de technieken die ze al verworven hebben:

 

  • Er kunnen beeldende technieken gebruikt worden: een pentekening, schilderen, een boetseerwerk, een collage, een boetseerwerk (dat gefotografeerd wordt), …

  • Er kan muziek gebruikt worden: een bestaand muziekfragment dat de sfeer van de tekst weergeeft en afgespeeld wordt als de tekst (voor)gelezen wordt, een zelfgemaakt geluidsstuk als klanklandschap, …

  • Een tekst kan ook gebruikt worden om te dramatiseren en te verfilmen of verwerkt worden tot een fotoverhaal in tableau-vivants.

  • En natuurlijk kunnen we de tekst ook drukken met een druktechniek, net zoals Freinet het deed. We noemen dit ‘Mooi werk’. Zie ook freinettechniek 'Mooi werk'.

​

Alle mogelijke illustratietechnieken zetten we op een menu, zodat kinderen geïnspireerd worden. Ook goede voorbeelden zorgen voor inspiratie. Om ervoor te zorgen dat ze er aan denken om niet telkens dezelfde techniek te gebruiken kan de leerkracht daar spelregels voor bedenken.

Hulpmaterialen bij de vrije tekst:
Muziek

De muziekcreatie

​

Als kinderen in de vrije werktijd of in de open ruimte tijdens de ateliers een muziekcreatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

We leren kinderen van jongs af aan om zich muzikaal uit te drukken vanuit het geloof dat elke authentieke expressie waardering en aandacht verdient. Daarom worden de creaties vastgelegd in een filmpje op de klastablet en worden de creaties ook samen beluisterd en besproken in een kringmoment. 

​

Muziekcreaties kunnen gemaakt worden tijdens de vrije werktijd op voorwaarde dat het de rest van de groep niet stoort. Dat betekent dat dan enkel muziekcreaties mogelijk zijn op een device (tablet of computer) met een hoofdtelefoon.

 

Dit zijn mogelijke individuele muziekcreaties in de vrije werktijd:

  • met behulp van software een klanklandschap maken bij een beeldend werk of een tekst en vastleggen

  • met behulp van software een klanklandschap maken bij een beeldend werk of een tekst en vastleggen

  • uit de muziekbibliotheek op de computer een muziekfragment kiezen dat als klanklandschap kan dienen bij een beeld of een tekst

  • met behulp van software op de computer een muziekstukje componeren en vastleggen

  • een muziekstukje oefenen op een synthesizer of elektrische piano

 

​Andere creaties zullen tijdens de ateliertijd in de namiddag gemaakt worden. In de mate van het mogelijke starten we een paar keer per week de namiddag met een ateliertijd waarin kinderen hun eigen plannetjes mogen uitwerken. Ze kunnen dan kiezen om in een groepje een muziekcreatie te maken. Een leerkracht die de rol van muziekcoach op zich neemt helpt hen om er een succeservaring van te maken.

 

Dit zijn mogelijke individuele of groepsmuziekcreaties in de ateliertijd in de namiddag:

  • met behulp van geluidsbronnen (keukeninstrumenten, muziekinstrumenten, lichaamsinstrumenten, … ) een klanklandschap bedenken bij een beeldend werk of een tekst en registreren

  • een lied bedenken, oefenen en vastleggen

  • een muziekstuk bedenken, oefenen en vastleggen

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

We willen de kinderen sterk en zelfbewust maken. We vermijden elke vorm van competitie. Daarom laten we kinderen nooit identieke creaties maken, dat leidt tot onderling vergelijken en competitiedrang.

​

or het maken van een muziekcreatie hebben kinderen een geschikte ruimte nodig waar het niet stoort dat er ‘lawaai’ is en de nodige attributen aanwezig zijn. Er is dus een afgescheiden ruimte nodig.  

 

Het maken van kwaliteitsvol muzikaal werk wordt aangeleerd:

  • via coaching terwijl kinderen, vanuit eigen expressiebehoefte aan een muziekcreatie bezig zijn

  • in ateliers waarin ze kennismaken met nieuwe technieken

  • door van elkaar te leren tijdens de leerkringen

 

 

Kinderen sterk maken in muzikaal werk via coaching

 

Als kinderen in de vrije werktijd of in de open ruimte tijdens de ateliers een muziekcreatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

Een leerlijn, gekoppeld aan GO!-leerplandoelen vind je in de expressietechniekklapper. Dit stappenplan geeft een beeld over de evolutie en geeft aan op welke momenten de leerkracht kan coachen.

 

 

Kinderen sterk maken in muzikaal werk in ateliers

 

De technieken die kinderen kunnen gebruiken om een muziekcreatie te maken worden aangeleerd tijdens ateliers. Je kan ateliers organiseren op klasniveau of ook klasoverstijgend. Om overzicht te houden op alle technieken waarvan kinderen gebruik kunnen maken worden die aangeboden in expressiedozen waarin alle materialen en stappenplannen zitten om een specifieke techniek uit te voeren.

​

 

Kinderen sterker maken in muzikaal werk tijdens de leerkring

 

De creaties kunnen worden vastgelegd in een filmpje op de klastablet. We leren de kinderen ook mogelijkheden kennen om hun creatie te noteren om ze te kunnen onthouden. 

 

De afgewerkte muziekcreaties worden samen beluisterd en besproken in een kringmoment. In die kring gaan we op zoek naar de sterke punten in het werk, leerontdekkingen die we kunnen toevoegen aan het leerpatrimonium van de klasgroep (zie ook leerplan Muzische Vorming). De leerontdekkingen worden vastgelegd op flappen. 

Kringwijzers kunnen de leerkracht daarbij helpen.

 

Aan de hand van vastgelegde criteria kan de leraar de kwaliteit van het werk beoordelen.

 

Als het muzikaal werk in de kring besproken is kan het op de klasblog verschijnen.

Een voorbeeld van een app waarmee kinderen op een iPad zelf pianomuziek kunnen componeren en opnemen tijdens de vrije werktijd.

De kringwijzer 'Praten over muziek in de kring' geeft je leerplangericht inspiratie tijdens de leerkring. Je houdt die bij de hand om samen met de kinderen leerontdekkingen te doen:

Hulpmaterialen bij muziekcreaties:
drama

De dramacreatie

​

Als kinderen in de vrije werktijd of in de open ruimte tijdens de ateliers een dramacreatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

We leren kinderen van jongs af aan om zich dramatisch uit te drukken vanuit het geloof dat elke authentieke expressie waardering en aandacht verdient. Daarom worden de creaties vastgelegd in een filmpje op de klastablet en worden de creaties ook samen bekeken en besproken in een kringmoment. 

​

Dramacreaties kunnen niet gemaakt worden tijdens de vrije werktijd omdat het de rest van de groep kan storen. Dramacreaties zullen tijdens de ateliertijd in de namiddag gemaakt worden. In de mate van het mogelijke starten we een paar keer per week de namiddag met een ateliertijd waarin kinderen hun eigen plannetjes mogen uitwerken. Ze kunnen dan kiezen om in een groepje een dramacreatie te maken. Een leerkracht die de rol van dramacoach op zich neemt helpt hen om er een succeservaring van te maken.

 

Dit zijn mogelijke individuele of groepsdramacreaties in de ateliertijd in de namiddag:

een voordracht voorbereiden (een gedicht, een verhaal, …)

  • een tableau-vivant maken (bij een tekst, …)

  • een toneeltje maken

  • een verteltafelverhaal maken

  • een poppenspel maken

  • een pantomimestuk maken

  • … 

 

We willen de kinderen sterk en zelfbewust maken. We vermijden elke vorm van competitie. Daarom laten we kinderen nooit identieke creaties maken, dat leidt tot onderling vergelijken en competitiedrang.

 

Voor het maken van een dramacreatie hebben kinderen een geschikte ruimte nodig waar het niet stoort dat er ‘lawaai’ is en de nodige attributen aanwezig zijn. Er is dus een afgescheiden ruimte nodig.  

 

Het maken van kwaliteitsvol dramatisch werk wordt aangeleerd:

  • via coaching terwijl kinderen, vanuit eigen expressiebehoefte aan een muziekcreatie bezig zijn

  • in ateliers waarin ze kennismaken met nieuwe technieken

  • door van elkaar te leren tijdens de leerkringen

 

 
Kinderen sterk maken in dramatisch werk via coaching

 

Als kinderen in de open ruimte tijdens de ateliers een dramacreatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

Een leerlijn, gekoppeld aan GO!-leerplandoelen vind je in de expressietechniekklapper. Dit stappenplan geeft een beeld over de evolutie en geeft aan op welke momenten de leerkracht kan coachen.

 

 

Kinderen sterk maken in dramatisch werk in ateliers

 

De technieken die kinderen kunnen gebruiken om een dramacreatie te maken worden aangeleerd tijdens ateliers. Je kan ateliers organiseren op klasniveau of ook klasoverstijgend. Om overzicht te houden op alle technieken waarvan kinderen gebruik kunnen maken worden die aangeboden in expressiedozen waarin alle materialen en stappenplannen zitten om een specifieke techniek uit te voeren.

​

 

Kinderen sterker maken in dramatisch werk tijdens de leerkring

 

De dramacreaties worden getoond in de leerkring of kunnen worden vastgelegd in een filmpje op de klastablet. We leren de kinderen ook mogelijkheden kennen om hun creatie te noteren om ze te kunnen onthouden. 

 

De afgewerkte dramacreaties worden samen bekeken en besproken in een kringmoment. In die kring gaan we op zoek naar de sterke punten in het werk, leerontdekkingen die we kunnen toevoegen aan het leerpatrimonium van de klasgroep (zie ook leerplan Muzische Vorming). 

 

De leerontdekkingen worden vastgelegd op flappen. Kringwijzers kunnen de leerkracht daarbij helpen.

 

Aan de hand van vastgelegde criteria kan de leraar de kwaliteit van het werk beoordelen.

 

Als het dramatisch werk in de kring besproken is kan het op de klasblog verschijnen.

Beweging

De bewegingscreatie

​

​

Als kinderen in de vrije werktijd of in de open ruimte tijdens de ateliers een bewegingscreatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

We leren kinderen van jongs af aan om zich met beweging uit te drukken vanuit het geloof dat elke authentieke expressie waardering en aandacht verdient. Daarom worden de creaties vastgelegd in een filmpje op de klastablet en worden de creaties ook samen bekeken en besproken in een kringmoment.

 

​Bewegingscreaties kunnen niet gemaakt worden tijdens de vrije werktijd omdat het de rest van de groep kan storen. Ze zullen tijdens de ateliertijd in de namiddag gemaakt worden. In de mate van het mogelijke starten we een paar keer per week de namiddag met een ateliertijd waarin kinderen hun eigen plannetjes mogen uitwerken. Ze kunnen dan kiezen om in een groepje een bewegingscreatie te maken. Een leerkracht die de rol van bewegingscoach op zich neemt helpt hen om er een succeservaring van te maken.

 

Dit zijn mogelijke bewegingscreaties in de ateliertijd in de namiddag:

  • een dansje ontwerpen, vastleggen en oefenen

  • een bewegingsstuk ontwerpen, vastleggen en oefenen

  • een bewegingstussendoortje voor de klas ontwerpen en vastleggen

 

We willen de kinderen sterk en zelfbewust maken. We vermijden elke vorm van competitie. Daarom laten we kinderen nooit identieke creaties maken, dat leidt tot onderling vergelijken en competitiedrang.

 

Voor het maken van een bewegingscreatie hebben kinderen een geschikte ruimte nodig waar vrij bewegen en dansen mogelijk is. Vaak komt er ook muziek aan te pas. Er is dus een afgescheiden ruimte nodig en afspeelapparatuur.  

 

Het maken van kwaliteitsvol bewegingswerk wordt aangeleerd:

  • via coaching terwijl kinderen, vanuit eigen expressiebehoefte aan een bewegingscreatie bezig zijn

  • in ateliers waarin ze kennismaken met nieuwe technieken

  • door van elkaar te leren tijdens de leerkringen

 

 

Kinderen sterk maken in bewegingswerk via coaching

 

Als kinderen in de open ruimte tijdens de ateliers een bewegingscreatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

Een leerlijn, gekoppeld aan GO!-leerplandoelen vind je in de expressietechniekklapper. Dit stappenplan geeft een beeld over de evolutie en geeft aan op welke momenten de leerkracht kan coachen.

 

 

Kinderen sterk maken in bewegingswerk in ateliers

 

De technieken die kinderen kunnen gebruiken om een bewegingscreatie te maken worden aangeleerd tijdens ateliers. Je kan ateliers organiseren op klasniveau of ook klasoverstijgend. Om overzicht te houden op alle technieken waarvan kinderen gebruik kunnen maken worden die aangeboden in expressiedozen waarin alle materialen en stappenplannen zitten om een specifieke techniek uit te voeren.

​

 

Kinderen sterker maken in bewegingswerk tijdens de leerkring

 

De bewegingscreaties worden getoond in de leerkring of kunnen worden vastgelegd in een filmpje op de klastablet. We leren de kinderen ook mogelijkheden kennen om hun creatie te noteren om ze te kunnen onthouden. 

 

De afgewerkte creaties worden besproken in een kringmoment. In die kring gaan we op zoek naar de sterke punten in het werk, leerontdekkingen die we kunnen toevoegen aan het leerpatrimonium van de klasgroep (zie ook leerplan Muzische Vorming). 

 

De leerontdekkingen worden vastgelegd op flappen. Kringwijzers kunnen de leerkracht daarbij helpen.

 

Aan de hand van vastgelegde criteria kan de leraar de kwaliteit van het werk beoordelen.

 

Als de bewegingscreatie in de kring besproken is kan het op de klasblog verschijnen.

Multimedia

De multimedia-creatie

​

Als kinderen in de vrije werktijd of in de open ruimte tijdens de ateliers een multimedia-creatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

We leren kinderen van jongs af aan om zich met multimedia uit te drukken vanuit het geloof dat elke authentieke expressie waardering en aandacht verdient. Daarom worden de creaties ook samen bekeken en besproken in een kringmoment.

 

​Dit zijn mogelijke individuele multimedia-creaties in de vrije werktijd:

  • een foto maken als illustratie bij een tekst

  • een filmpje maken als illustratie bij een tekst

  • een stop-motionfilmpje maken 

  • een diapresentatie maken met beeld en geluid

 

​Andere creaties zullen tijdens de ateliertijd in de namiddag gemaakt worden. In de mate van het mogelijke starten we een paar keer per week de namiddag met een ateliertijd waarin kinderen hun eigen plannetjes mogen uitwerken. Ze kunnen dan kiezen om in een groepje een multimedia-creatie te maken. Een leerkracht die de rol van multimediacoach op zich neemt helpt hen om er een succeservaring van te maken.

 

Dit zijn mogelijke individuele of groepsmultimedia-creaties in de ateliertijd in de namiddag:

  • een speelfilmpje maken

  • een fotoverhaal maken

  • een stop-motionfilmpje maken

  • een luisterverhaal maken

  • een weerberichtfilmpje maken

  • een nieuwsberichtfilmpje maken

 

We willen de kinderen sterk en zelfbewust maken. We vermijden elke vorm van competitie. Daarom laten we kinderen nooit identieke creaties maken, dat leidt tot onderling vergelijken en competitiedrang.

 

Voor het maken van een multimedia-creatie hebben kinderen een geschikte ruimte nodig waar de nodige apparatuur voorhanden is. Vaak komt er ook muziek aan te pas. Er is dus een afgescheiden ruimte nodig.  

 

Het maken van kwaliteitsvol multimedia-werk wordt aangeleerd:

  • via coaching terwijl kinderen, vanuit eigen expressiebehoefte aan een multimedia-creatie bezig zijn

  • in ateliers waarin ze kennismaken met nieuwe technieken

  • door van elkaar te leren tijdens de leerkringen

 

 

Kinderen sterk maken in creëren met multimedia via coaching

 

Als kinderen in de open ruimte tijdens de ateliers een multimedia-creatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

Een leerlijn, gekoppeld aan GO!-leerplandoelen vind je in de expressietechniekklapper. Dit stappenplan geeft een beeld over de evolutie en geeft aan op welke momenten de leerkracht kan coachen.

 

 

Kinderen sterk maken in creëren met multimedia in ateliers

 

De technieken die kinderen kunnen gebruiken om een multimedia-creatie te maken worden aangeleerd tijdens ateliers. Je kan ateliers organiseren op klasniveau of ook klasoverstijgend. Om overzicht te houden op alle technieken waarvan kinderen gebruik kunnen maken worden die aangeboden in expressiedozen waarin alle materialen en stappenplannen zitten om een specifieke techniek uit te voeren.

​

 
Kinderen sterker maken in creëren met multimedia tijdens de leerkring

 

De multimediacreaties worden getoond in de leerkring. De afgewerkte creaties worden besproken in een kringmoment. In die kring gaan we op zoek naar de sterke punten in het werk, leerontdekkingen die we kunnen toevoegen aan het leerpatrimonium van de klasgroep. 

 

De leerontdekkingen worden vastgelegd op flappen. Kringwijzers kunnen de leerkracht daarbij helpen.

 

Aan de hand van vastgelegde criteria kan de leraar de kwaliteit van het werk beoordelen.

 

Als de multimedia-creatie in de kring besproken is kan het op de klasblog verschijnen.

Techniek

De techniekcreatie

 

Als kinderen in de vrije werktijd of in de open ruimte tijdens de ateliers een techniekcreatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

We leren kinderen van jongs af aan om zich met techniekcreaties te bedenken en te maken. Daarom worden de creaties ook samen bekeken en besproken in een kringmoment.

 

​Dit zijn mogelijke individuele techniekcreaties in de vrije werktijd:

  • een ontwerp maken voor een uitvinding

  • iets bouwen met een bouwspelmateriaal (Lego, K-nex, …)

  • iets bouwen met constructiematerialen

  • iets naaien, haken, breien, …

  • iets knutselen

 

​Andere creaties zullen tijdens de ateliertijd in de namiddag gemaakt worden. In de mate van het mogelijke starten we een paar keer per week de namiddag met een ateliertijd waarin kinderen hun eigen plannetjes mogen uitwerken. Ze kunnen dan kiezen om individueel of in een een groepje een techniekcreatie te maken. Een leerkracht die de rol van techniekcoach op zich neemt helpt hen om er een succeservaring van te maken.

 

Dit zijn mogelijke individuele of groepstechniekcreaties in de ateliertijd in de namiddag:

  • iets knutselen

  • iets timmeren

  • iets groots bouwen

  • koken

 

We willen de kinderen sterk en zelfbewust maken. We vermijden elke vorm van competitie. Daarom laten we kinderen nooit identieke creaties maken, dat leidt tot onderling vergelijken en competitiedrang.

 

Voor het maken van een techniekcreatie hebben kinderen een geschikte ruimte nodig waar de nodige materialen voorhanden zijn. 

 

Het maken van kwaliteitsvol techniekwerk wordt aangeleerd:

  • via coaching terwijl kinderen, vanuit eigen expressiebehoefte aan een techniekcreatie bezig zijn

  • in ateliers waarin ze kennismaken met nieuwe technieken

  • door van elkaar te leren tijdens de leerkringen

 

 

Kinderen sterk maken in creëren met techniek via coaching

 

Als kinderen in de open ruimte tijdens de ateliers een techniekcreatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

Een leerlijn, gekoppeld aan GO!-leerplandoelen vind je in de expressietechniekklapper. Dit stappenplan geeft een beeld over de evolutie en geeft aan op welke momenten de leerkracht kan coachen.

 

 

Kinderen sterk maken in creëren met techniek in ateliers

 

De technieken die kinderen kunnen gebruiken om een techniekcreatie te maken worden aangeleerd tijdens ateliers. Je kan ateliers organiseren op klasniveau of ook klasoverstijgend. Om overzicht te houden op alle technieken waarvan kinderen gebruik kunnen maken worden die aangeboden in expressiedozen waarin alle materialen en stappenplannen zitten om een specifieke techniek uit te voeren.

​

 

Kinderen sterker maken in creëren met techniek tijdens de leerkring

 

De techniekcreaties worden getoond in de leerkring.. 

 

De afgewerkte creaties worden besproken in een kringmoment. In die kring gaan we op zoek naar de sterke punten in het werk, leerontdekkingen die we kunnen toevoegen aan het leerpatrimonium van de klasgroep. 

 

De leerontdekkingen worden vastgelegd op flappen. Kringwijzers kunnen de leerkracht daarbij helpen.

 

Aan de hand van vastgelegde criteria kan de leraar de kwaliteit van het werk beoordelen.

 

Als de techniekcreatie in de kring besproken is kan het op de klasblog verschijnen.

Hulpmaterialen bij techniekcreaties
Wiskunde

De wiscreatie

 

Vanaf jonge leeftijd krijgen de kinderen de gelegenheid om zelf te experimenteren met wiskunde: zelf wiskundige dingen bedenken. Dat is niet zo eenvoudig. Kinderen moeten hierbij snappen wat wiskunde is. Heel simpel gezegd mogen ze zelf iets bedenken en tekenen of noteren dat ‘juist’ is. Daarbij kunnen ze alle wiskundeconcepten die ze op dat moment al kennen inzetten. Het zal nodig zijn om kinderen daarbij op het juiste spoor te zetten. Dat kan door het eerst enkele keren samen te doen en een aanbod van open opdrachten te voorzien.

 

Het maken van wiscreaties behoort tot de schoolcultuur van een freinetschool. De kinderen krijgen van in de kleuterklas de gelegenheid om wiskundige concepten te exploreren en ermee te experimenteren. 

 

Mogelijke wiscreaties:

  • Maak een 6-tekening. Van alles wat je op je blad tekent moeten er 6 zijn: 6 huisjes, 6 bomen, 6 vogels, 6 auto’s, …

  • Maak een tekening met alleen maar vierkanten.

  • Schrijf rekenzinnen op die juist zijn. Opgelet! Je moet wel kunnen bewijzen dat je bewering klopt!

  • Schrijf zoveel mogelijk rekenzinnen op die allemaal 5 zijn

  • Teken iets half. Met een spiegel zie je hele ding.

  • Teken iets vergroot.

  • Maak een halssnoer met een juist kleurenpatroon.

  • Teken een juist tegelpatroon.

  • Teken een huis in perspectief.

  • Teken een doolhof.

  • Bedenk een geheimschrift.

​

Het maken van kwaliteitsvol wiskunde wordt aangeleerd:

  • via coaching terwijl kinderen, vanuit eigen expressiebehoefte aan een beeldende creatie bezig zijn

  • in de wiskundeles

  • door van elkaar te leren tijdens de leerkringen

 

Kinderen sterk maken in wiskunde via coaching

 

Als kinderen in de vrije werktijd of in de open ruimte tijdens de ateliers een wiscreatie willen maken, dan begeleiden we hen daarbij zodat ze tot een mooi resultaat komen. We streven altijd naar succeservaringen. 

 

Een leerlijn, gekoppeld aan GO!-leerplandoelen vind je in de expressietechniekklapper. Dit stappenplan geeft een beeld over de evolutie en geeft aan op welke momenten de leerkracht kan coachen.

 

 

Kinderen sterk maken in de wiskundeles

 

De concepten die kinderen kunnen gebruiken om een wiscreatie te maken worden aangeleerd tijdens de wiskundeles. Om overzicht te houden op alle mogelijkheden waarvan kinderen gebruik kunnen maken worden die aangeboden in wisdozen en wisfiches waarin alle materialen en stappenplannen zitten.

​

 
Kinderen sterker maken in wiskunde tijdens de leerkring

 

​Wiscreaties die klaar zijn worden tentoongesteld in de galerij en nadien gepresenteerd in de kring. 

 

De galerij is de tentoonstellingsplek van de klas. Ze bevindt zich binnen de klasmuren. Wat daar tentoongesteld wordt is soms nog niet helemaal klaar om ook aan de buitenwereld getoond en gecommuniceerd te worden. In de galerij is er plaats om werken op te hangen en ook om driedimensionale wiscreaties tentoon te stellen. Kinderen en de leraar kunnen de wiscreaties vooraleer ze in de leerkring voorgesteld worden bekijken. De oudere kinderen kunnen er door middel van post-it-notes appreciaties, commentaar en vragen bij hangen.

 

De wiscreaties worden in de kring voorgesteld. Met de kinderen gaan we op zoek naar leerontdekkingen waarvan we van elkaar kunnen leren. De leerontdekkingen worden vastgelegd op flappen. 

 

Als de wiscreatie in de kring besproken is kan het in het klasjournaal of op de klasblog verschijnen en tentoongesteld worden op een plek waar iedereen de wiscreatie kan bekijken.

bottom of page